Hiện nay, low carb hay thanh lọc cơ thể (Detox) đều là các từ khóa quen thuộc với người thừa cân bởi rất nhiều lời truyền tai trên các diễn đàn về hiệu quả của chúng. Tuy nhiên, trước khi quyết định chọn lựa một phương pháp giảm cân nào, bạn cũng nên tìm hiểu kĩ xem nó có phải là phương pháp giảm cân an toàn, bền vững và có thể áp dụng lâu dài?
Có thể gây sụt cân nhanh chóng
Sau khi thử qua nhiều cách giảm cân như dùng các loại thuốc giảm cân cấp tốc không thành công…M.T (22 tuổi, TP. HCM) quyết định thử áp dụng phương pháp ăn kiêng low carb.
Lý do M.T tỏ ra rất hào hứng là vì phương pháp này chỉ yêu cầu hạn chế tinh bột. Thực hành đúng theo những lời chỉ dẫn, M.T vẫn ăn các loại thịt, mỡ thoải mái và kiêng tuyệt đối bột đường. Nghĩa là loại bỏ hoàn toàn tinh bột trong thực đơn hằng ngày. Sau 2 tuần, M.T giảm được hơn 2 kg nhưng cơ thể thì rệu rã, mệt mỏi, khả năng tập trung khi học tập giảm sút thấy rõ.
Low carb và Detox là 2 phương pháp được nhiều bạn trẻ áp dụng hiện nay
Không giống với M.T, H.D (24 tuổi, Bình Dương) lại chọn một cách khác để giảm cân. Đó là phương pháp thanh lọc cơ thể - Detox trong 12 ngày với mong muốn giảm 7kg. Nhưng đến ngày thứ 4 giảm với thực đơn là 2 lít chanh mật ong mỗi ngày, H.D đã xỉu tại lớp vì bị tụt huyết áp và suy nhược cơ thể.
Vì sao không thể áp dụng lâu dài?
Nhận xét về phương pháp ăn kiêng low carb đang được nhiều bạn trẻ áp dụng, ThS. BS Đào Thị Yến Phi - Trưởng khoa Dinh dưỡng, trường ĐH Y khoa Phạm Ngọc Thạch cho biết: về mặt dinh dưỡng, đây là một cách giảm cân hoàn toàn không khoa học và có khả năng gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.
Theo khuyến cáo của Viện Dinh dưỡng Quốc gia , tỉ lệ chất bột đường trong khẩu phần ăn không được thấp hơn 55% tổng nhu cầu năng lương. Vì glucose (sản phẩm chuyển hóa cuối cùng của chất bột đường) là nguồn cung cấp năng lượng chủ yếu cho hoạt động của mọi tế bào đặc biệt là tế bào não, hồng cầu và tế bào cơ.
Do vậy, kể cả những trường hợp bị bệnh tiểu đường hay béo phì, năng lượng khẩu phần do chất bột đường vẫn không thể bị thiếu hụt. Việc thiếu năng lượng từ glucose kéo dài thường xuyên sẽ dẫn đến những rối loạn về hoạt động của não bộ và hệ thần kinh như gây suy giảm trí nhớ, teo não, thậm chí hôn mê, chết não…
Bên cạnh đó, khi thiếu nguồn cung cấp chất bột đường, cơ thể sẽ phải tạo glucose mới từ chất béo và chất đạm (gọi là quá trình tân tạo glucose) để đáp ứng nhu cầu của cơ thể.
Tuy nhiên việc chuyển hóa chất béo và chất đạm sẽ không”sạch” như chuyển hóa chất bột đường. Nhiều sản phẩm độc hại đối với cơ thể như ceton, ammoniac sinh ra trong quá trình chuyển hóa chất béo và chất đạm sẽ khiến gan, thận phải làm việc nhiều hơn, dễ dẫn đến suy gan, suy thận, hay bệnh gout……
Chế độ dinh dưỡng bất hợp lý và bị thiếu hụt dẫn đến tình trạng mệt mỏi, kiệt sức và nhiều ảnh hưởng xấu đến sức khỏe lâu dài
Đối với phương pháp thanh lọc cơ thể (Detox) Chuyên gia Đỗ Thị Ngọc Diệp cho biết đây là một phương pháp giúp hỗ trợ quá trình chuyển hóa các chất và thải bớt cặn bã của cơ thể ra ngoài, sẽ rất tốt khi áp dụng phương pháp này đúng cách như là: mỗi ngày uống 2 lít nước đun sôi để nguội, sử dụng một số loại nước ép trái cây như bưởi, chanh, cà rốt, dưa hấu, dưa gang, dâu tằm, việt quất…với khoảng 100 ml mỗi ngày.
Còn các liệu trình thanh lọc cơ thể mà nhiều người truyền tai nhau áp dụng hiện nay như uống giấm, nước chanh mật ong, nước mía pha với ớt bột được bác sĩ Diệp cảnh báo là chưa có bất cứ kết quả nghiên cứu nào chứng minh hiệu quả. Ngược lại, dùng những nước uống trên còn khiến các cơ quan bị tổn thương như gây viêm loét dạ dày, tá tràng, rối loạn chuyển hóa, rối loạn điện giải, thậm chí thúc đẩy xuất hiện các biến cố tim mạch ở những người có nguy cơ nhất là khi áp dụng trong nhiều ngày. Thực tế, đã có trường hợp tử vong khi áp dụng các phương pháp này”.
Do thiếu dinh dưỡng nên áp dụng phương pháp này sẽ gây sụt cân nhanh, nhưng theo PGS.TS Lê Bạch Mai đó không phải là kết quả đáng mừng bởi các hỗn hợp thức uống kể trên làm cho tế bào mất nước, kèm với việc nhịn ăn, nên chắc chắn cân nặng sẽ giảm đồng thời sức khỏe cũng giảm theo. Sau khi ngừng áp dụng và ăn uống trở lại, cân nặng nhanh chóng trở về mốc ban đầu.
Ở các bạn trẻ, do còn nhiều tế bào nguyên vẹn, nên sự tổn thương một số tế bào có thể không được nhận ra nhưng nếu áp dụng phương pháp ăn kiêng low carb hay thanh lọc cơ thể lâu dài chắc chắn sẽ gây ra các lỗi cấu trúc trong cơ quan, thúc đẩy sự lão hóa và nguy cơ mắc nhiều bệnh lý mạn tính.
Giảm cân đúng lúc và đúng cách
Các bạn trẻ, đặc biệt là đối tượng sinh viên, học sinh hiện nay do thần tượng vóc dáng siêu gầy của ca sĩ, diễn viên trong nước và nước ngoài nên mặc dù có chỉ số BMI (chỉ số khối cơ thể) đạt mức chuẩn nhưng vẫn muốn giảm cân để sở hữu vóc dáng “mình hạc xương mai”. Trong khi đó, áp dụng phương pháp giảm cân khi không thừa cân và nhất là lựa chọn không đúng phương pháp giảm cân sẽ gây những ảnh hưởng lớn đến sức khỏe, việc học tập.
Đối với các bạn trẻ có cân nặng hơi vượt ngưỡng chuẩn định, việc giảm cân ngoài ý nghĩa tăng cường sức khỏe thì một vóc dáng chuẩn, khỏe đẹp còn là lợi thế giúp bạn tự tin tìm kiếm một công việc tốt cho tương lai, đặc biệt là những công việc đòi hỏi ngoại hình.
Khi bắt đầu kế hoạch giảm cân, điều quan trọng và là yếu tố quyết định thành công chính là lựa chọn một phương pháp giảm cân an toàn, hiệu quả dựa trên 3 nguyên tắc vàng giảm cân là: dinh dưỡng khoa học, tăng cường vận động và sử dụng sản phẩm hỗ trợ giảm cân giúp giảm tích tụ và tăng ly giải mỡ trắng.
Trúc Lâm